Pleidooi voor de Achterhoekse Natuur bij de Gelderse Statenleden

Op 21 juni 2017 bezocht een grote delegatie Statenleden de Achterhoek op uitnodiging van een aantal inwoners. Dit werkbezoek stond in het teken van de Natuurvisie die de Provincie zou gaan opstellen. 
(https://bomenachterhoek.blogspot.nl/2017/07/werkbezoek-provincie-aan-de-achterhoek.html)
Inmiddels is deze Natuurvisie gereed en heeft als naam 'Ambitiedocument Natuur' gekregen. 
Op 17 januari jl. stond deze notitie op de agenda en is door de Commissie Ruimtelijke Ordening, Landelijk Gebied en Wonen van de Provincie Gelderland besproken. 

Namens belanghebbenden bij deze notitie heeft een van deze inwoners op de 17e januari in Arnhem een paar zaken nogmaals onder de aandacht van de Statenleden gebracht. 

Er is met name gewezen op het belang van een stevige regie van de Provincie, die tenslotte eindverantwoordelijk is voor wat er in Gelderland op het gebied van Natuur en Milieu allemaal gebeurt. Onderstaand de volledige tekst die de inwoner heeft ingesproken.

Geachte voorzitter, commissieleden en aanwezigen,

Op 21 juni jl. hebben wij u uitgenodigd voor een werkbezoek aan de Achterhoek. We bezochten o.a. een natuur-inclusieve boerderij, maakten een bustoer door de Achterhoek en vernamen hoe de gemeente Berkelland haar uiterste best doet om de biodiversiteit en het landschap te beschermen. Het doet ons goed te zien dat een aantal van de zaken die wij die dag naar voren hebben gebracht, meegenomen zijn in het Ambitiedocument Natuur. Bijzonder blij zijn we in ieder geval met het gegeven dat natuur-inclusief werken de norm wordt in alle sectoren van de samenleving.

Dat ik hier vandaag ben, is om nog enkele zaken nader onder uw aandacht te brengen.

De Provincie wil werken aan een veerkrachtig biodiversiteitsnetwerk. Hiervoor zijn aansluitende groene verbindingszones essentieel. De Provincie legt de verantwoordelijkheid voor het in stand houden hiervan echter bij gemeenten, collectieven, natuurorganisaties en particulieren, maar heeft op die manier geen enkele zekerheid dat zij als een goede rentmeester deze verbindingszones in stand zullen houden. Sterker nog: sommige gemeenten en burgers hebben aantoonbaar lak aan deze verbindingszones. Je hoeft geen observatorium in te richten om waar te nemen dat er al jarenlang een gigantische achteruitgang plaatsvindt. Los nog van geconstateerde onwil is er helaas ook sprake van onkunde en opportunistisch handelen (bomen en biomassa als -gesubsidieerd!- verdienmodel).

De agrarische collectieven zetten de houtwallen/singels bijvoorbeeld veel te frequent af. Een keer per 15-20 jaar is beter voor de biodiversiteit en het landschap. Hoe frequenter het afzetten hoe minder rust,- schuil-, nest,- en voedselgelegenheid voor de fauna in deze landschapselementen. En de gemeente Lochem bijvoorbeeld financiert het verplichte reguliere onderhoud met het kappen van grote gezonde bomen.

De Provincie zou gemeenten dienen te verplichten om alle landschapselementen, bossen en natuur positief te laten bestemmen in hun Bestemmingsplan Buitengebied met verscherping van de planregels en zelf toe te zien op de handhaving. 

Hiervoor zijn twee(!) handhavers voor de gehele provincie beslist onvoldoende!

De Provincie zegt dat systeemherstel van de bodem noodzakelijk is, desondanks staat zij toe dat bossen op arme zandgronden van de Veluwe en de Achterhoek van hun laatste mineralen worden beroofd door onnodige en excessieve hout- en biomassa-oogst door gemeenten, agrarische collectieven en -verenigingen en natuurorganisaties. Het weghalen van nutriënten vindt overal op zeer grote en toenemende schaal plaats. De populariteit van biomassa als stookmiddel is hier ontegenzeggelijk mede debet aan. Ook blijft de Provincie toelaten dat door overbemesting en pesticidengebruik de bodem nog extra wordt verontreinigd en belast. Veel gronden zijn op dit moment ecologisch zo goed als dood.

Bomenkap N-wegen:

De Provincie geeft aan dat zij zelf het goede voorbeeld wenst te geven. Er is een punt waarop wij van mening zijn dat de Provincie onmiddellijk de daad bij het woord zou kunnen voegen. Dat betreft het geplande onderhoud aan de N-wegen en het op grote schaal kappen van grote gezonde bomen langs deze wegen enkel en alleen omdat volgens een paar arbitraire normen de bomen te dicht op de weg zouden staan. Hierdoor wordt de verkeersveiligheid echter eerder verlaagd dan verhoogd! Bomen werken, juist wanneer ze dicht langs de weg staan, preventief op de snelheid van weggebruikers. Verkeerskundigen schermen met cijfers over ongelukken, waaruit overigens blijkt dat in Gelderland het merendeel zich voordoet op enkele trajecten (A73 bij Nijmegen en A12 bij Arnhem), maar niemand kan bewijzen hoeveel levens de aanwezige bomen juist hebben gered. Verkeersdeskundigen bekijken maar de helft van het plaatje. Grote bomen langs wegen zorgen ook nog eens voor de broodnodige schaduw voor automobilisten en fietsers (herplant de eerste 60 jaar niet!) en wateropvang, wat gelet op de klimaatverandering van groot belang is. Natuurlijk is verkeersveiligheid belangrijk. Van N-wegen racebanen maken met geen enkel obstakel in de wijde omgeving werkt echter averechts, daar zijn voldoende  voorbeelden van. Het verlagen van de maximum snelheid in de hele Achterhoek naar 70 km per uur zou daarentegen wel kunnen bijdragen aan het verminderen van slachtoffers, ook onder dieren. Het tijdsverlies van een dergelijke verlaging is echt verwaarloosbaar!

Ambitieniveau bosschages Achterhoek Het is voor ons onaanvaardbaar dat het ambitieniveau t.a.v. bosschages in de Achterhoek wordt verlaagd. Gekeken zal moeten worden naar de oorzaken van de verdroging, de verschraling en de uitputting van de bodem. Schadelijke uitstoot zal per direct aangepakt moeten worden, groene verbindingszones zullen opnieuw tot stand moeten worden gebracht en het watersysteem in de Achterhoek zal aangepast moeten worden. Bosschages en laanbomen vormen de KERN van het Achterhoekse Coulisselandschap.

Er zijn veel actiepunten genoemd in het Ambitiedocument Natuur. Zij behelzen echter voornamelijk stimuleringsbeleid en zijn gelet op het bovenstaande in onze ogen te weinig sturend, normerend en regulerend. Zeker gezien het feit dat de Provincie wel de mogelijkheden heeft in het kader van de Wet Natuurbescherming en de wet Ruimtelijke Ordening om haar ambities, standpunten en verantwoordelijkheid expliciet vorm en inhoud te geven. Aangezien het Ambitiedocument Natuur een bouwsteen is voor de later dit jaar te actualiseren Omgevingsvisie, ligt daar de kans om de door ons gewenste duidelijkheid en verantwoordelijkheid nader in te vullen.

Dank voor uw aandacht en dank voor uw inzet voor onze mooie groene Provincie!

Inwoners Achterhoek