"Landjepik" in de Achterhoek

Naar aanleiding van het fenomeen “Landjepik”, dat door de activiteiten van de gemeente Berkelland begin december 2016 ruime media aandacht kreeg, heeft de BSA een rondgang gemaakt langs de overige Achterhoekse gemeenten. De Stichting vroeg in hoeverre uit soortgelijk onderzoek zoals in Berkelland bleek dat deze praktijken ook in hun gemeente speelden, en tevens welke maatregelen zij hiertegen namen. Tenslotte is illegaal grondgebruik ook een economisch delict, waarbij bovendien sprake is van fraude met subsidies, d.m.v. een groter perceel op te geven bij de RVO. 

En niet zelden is er tevens sprake van een milieudelict, omdat er meer mest wordt uitgereden dan toegestaan.

De gemeente Winterswijk heeft voortvarend e.e.a. kadastraal uitgezocht. Daaruit bleken geen grote illegale praktijken, maar wèl dat op sommige plaatsen stroken gemeentelijke berm als landbouwgrond bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) worden opgevoerd.

Winterswijk heeft zich reeds in 2015 en opnieuw in 2017 aangesloten bij het initiatief van Berkelland om de staatssecretaris op te roepen kadastrale gegevens toe te voegen aan de ‘AAN-kaart’. Op die manier kan de RVO de rechtmatigheid van een subsidieaanvraag gemakkelijker controleren.

N.a.v. de ernst van de conclusies in Berkelland gaat de gemeente Doetinchem: “dit vraagstuk zorgvuldig onderzoeken en zo nodig actie ondernemen”. Doesburg “we gaan hier nu mee aan de slag”. De gemeente Montferland zal haar afdeling Vergunning & Handhaving voorlopig voor 2 jaren versterken met extra personele capaciteit (0,5 fte toezicht en 0,5 fte juridisch), om zaken zoals landjepik tegen te gaan.
De gemeente Lochem zag hier eerst "geen prioriteit”, maar toont nu wel meer bereidheid; Aalten "gaat er dit jaar mee aan de gang", en Oost-Gelre heeft niet gereageerd. 

De gemeente Bronckhorst laat weten: "Het 'landjepik' heeft wat ons betreft een negatieve lading. Niet in alle situaties zullen boeren bewust meer grond in gebruik hebben. Wij gebruiken in Bronckhorst de term 'ongeregistreerd grondgebruik". 
Dit neemt echter niet weg dat volgens de eigen Algemene Plaatselijke Verordening deze gemeente al wèl diende te handhaven.
Men zegt echter in de kernen bezig te zijn dit aan te pakken: "dit heeft onze prioriteit".

De gemeente Oude IJsselstreek spant hier overigens wel de kroon. De persvoorlichter liet weten aan de media dat: "het in deze gemeente niet voorkwam". Op de vraag of dit ook was onderzocht moest men ontkennend antwoorden..

In maart 2017 verzocht onze Stichting deze gemeente te willen handhaven inzake de illegale bomenkap en vernieling van een flinke beeldbepalende cultuur-historische houtwal (steilrand) aan de Kersendijk in Westendorp, door het grote agrarische bedrijf Hunland. Door het afgraven van deze wal werden bovendien ook nogal wat bomen aan de voet vernield door de graafmachine. 
Met enige regelmaat vroegen wij naar de stand van zaken en men verzekerde ons "hier druk mee bezig te zijn". 
Naderhand bleek echter tot onze verbijstering dat na 9 maanden nog steeds niets was gebeurd! De betreffende e-mail correspondentie werd overigens altijd verzonden met cc aan burgemeester en verantwoordelijke wethouder.
02 april 2018. 

Tot op heden (november 2018) is nog steeds niets gebeurd. De grond is bij het bouwland getrokken en tussen de overgebleven bomen staan brandnetels en bijvoet welig te groeien..
De burgemeester zegde 4 juli toe e.e.a. nader uit te zoeken. Tot zover (december 2018) nog geen reactie, ondanks veelvuldig herhaalde verzoeken.

De illegaal afgegraven houtwal aan de Kersendijk in Westendorp,

gemeente Oude IJsselstreek. 

Schade aan de stamvoet door de graafmachine.

"Gemeentelijke taak: optreden tegen gebruik gemeentegrond zonder toestemming”.

Tot de gemeentelijke kerntaak behoort onder meer het beheren van gemeentelijke eigendommen in het algemeen en van gemeentelijke gronden in het bijzonder. Het optreden tegen het gebruik van gemeentegrond door een inwoner zonder toestemming van de gemeente, kan dan ook niet anders als een wettelijke taak van de gemeente worden gezien.

Het kan dus niet zo zijn dat de gemeente door stil te zitten het gebruik van gemeentegrond zonder toestemming in de hand werkt door (impliciet) dat gebruik te gedogen. Niet alleen is dat strijdig met de wet en met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, die ook het privaatrechtelijk handelen van de gemeente beheersen, maar dit zal ook tegen de gemeente werken in publiekrechtelijke zin, indien het aan de gemeente opgedragen toezicht en handhaving van de wettelijke voorschriften aan de orde is.

Daarnaast zijn bij een dergelijk gebruik van gemeentegrond ook de verjaringsregels uit het Burgerlijk Wetboek (BW) van belang. Deze regels leiden er toe dat het bij stilzitten van de gemeente in geval van het gebruik zonder toestemming van gemeentegrond niet de vraag is óf de gemeente haar eigendomsrecht zal verliezen, maar de vraag: wanneer! Want dat een dergelijk stilzitten uiteindelijk tot eigendomsverlies leidt staat vast. Een andere taak van de gemeente is nu juist om er voor zorg te dragen dat de eigendom van publiek domein (vanuit de publieke middelen bekostigd) niet door verjaring verloren gaat en automatisch overgaat naar een ander. Artikel 160, lid 3, van de Gemeentewet, verplicht het college om alle conservatoire maatregelen te nemen en te doen wat nodig is ter voorkoming van verjaring of verlies van recht of bezit."

Bron: Twitter.
(klik op afbeelding voor vergroting).