Nieuwsbrief m.b.t. Slangenburg en Staatsbosbeheer

Nieuwsbrief van het Comité Matiging Kapbeleid Slangenburg, d.d. 31 maart 2020

Beste sympathisanten en belangstellenden,

Exploitatie Slangenburg in cijfers

In de Achterhoek is de veranderde koers die sinds de privatisering van Staatsbosbeheer (SBB) is ingezet duidelijk merkbaar. Overal liggen de boomstammen metershoog opgestapeld en trekken de  sporen van oogstmachines diepe voren in de bosgrond. Op landgoed de Slangenburg  is de houtoogst sinds 2011 verdubbeld. Naast ingrijpend onderhoud is bijna 60 % aangemerkt als productiebos. Dat betekent brede kappaden, vergaande uitdunning en kaalkapvlaktes. Boswachterij Ruurlo bestaat voor zo’n 80% uit productiebos en hier is de oogst zelfs verviervoudigd. Nergens is het bos beschermd. In de bijlage ziet u onze indrukken bevestigd in de houtoogstcijgers die we hebben opgevraagd bij SBB.

SBB beweert dat 1/3 van haar areaal uit natuurbos bestaat maar waar deze bossen zich bevinden weet niemand. De enige natuur die wordt gepresenteerd is gesubsidieerde wensnatuur waarvoor bomen moeten wijken. Niet alleen het bosoppervlak maar ook het aantal bomen is schrikbarend afgenomen. Juist nu bomen in deze tijd van klimaatverandering van essentieel belang zijn.

Hoewel Nederland één van de dunst beboste landen van Europa is wordt er zwaar ingezet op houtoogst van eigen bodem. Als men weet dat het huidige aandeel van SBB slechts 2% van de Nederlandse houtvraag omvat is de prijs die betaald wordt in verlies aan landschapsschoon en schuilplekken voor wild erg hoog.

Beuken bij het kasteel

Rechts bij de toegangsbrug naar het kasteel zijn 2 oude beuken gesnoeid. De manier waarop de beuken gesnoeid zijn wordt doorgaans alleen toegepast bij topsterfte aangezien de kans op herstel nihil is. Enkelen van ons waren toevallig aanwezig bij de snoeiwerkzaamheden en van enig zorgvuldig maatwerk was geen sprake zoals het resultaat ook laat zien. Wij hebben SBB hierop aangesproken.

Beekbegeleidende bosstrook verwijderd

Achter de pachtboerderij aan de Brunsveldweg 9 is een oude, beekbegeleidende bosstrook verwijderd. Onbegrijpelijk aangezien juist houtsingels en  bosstroken een verbindingszone vormen voor verschillende bosschages, dekking bieden aan wild, enorm belangrijk zijn voor de biodiversiteiten en bij uitstek kenmerkend zijn voor het Achterhoekse landschap. 

Desgevraagd wist SBB te melden dat de strook per ongeluk verwijderd is als gevolg van een miscommunicatie met de uitvoerder, die alleen de vegetatie die de waterloop blokkeerde zou verwijderen. 

Wij vinden het moeilijk te begrijpen dat een hele bosstrook verwijderd is door miscommunicatie. De uitvoerder is enkele dagen bezig geweest, de stronken zijn gefreesd en alles is verwerkt tot houtsnippers die hoog liggen opgestapeld naast de nabij gelegen vakantiewoning.Met enige welwillendheid geeft het op z'n minst een ontluisterende inkijk in de werkwijze van SBB. De vernielde bosstrook zal decennia nodig hebben om te herstellen. We hebben hiervan melding gemaakt bij de Provincie. De Provincie heeft gehandhaafd en SBB een herplantplicht opgelegd die nog dit jaar navolging dient te krijgen. 

Beekbegeleidende bosstrook verwijderd

Pachtgronden Brunsveld

Voor de verkoop van de woning zijn de pachtgronden van Brunsveldweg 9 los gekoppeld van de boerderij. Voorheen werden deze gronden biologisch beheerd maar momenteel worden ze verpacht voor reguliere landbouw. Op de ambitiekaart van de Provincie staan ze echter aangemerkt voor omvorming naar nieuwe natuur in 2020. Wij hebben SBB gevraagd hoe zij de natuurambitities denken te gaan realiseren en zijn nog in afwachting van een antwoord.

Bossenstrategie

Begin februari werd door het ministerie van LNV en de gezamenlijke provincies een eerste opzet in de nieuwe bossenstrategie openbaar gemaakt. Comité Matiging Kapbeleid Slangenburg zat.als onderdeel van het Landelijk Netwerk Bomen- en Bossen bescherming op 15 januari aan tafel met de projectleiders. 

Onze stem en die van vele burgers en natuurbeschermers die de laatste tijd hun kritiek hebben geuit op het huidige beleid van SBB is niet gehoord. Men gaat door met het omvormen en exploiteren van onze bossen en zet qua houtoogst zelfs nog een tandje bij.

Biomassa aanmerken als duurzame energie lijkt niet lang meer houdbaar. Vooralsnog echter zijn in het Aaltens Goor de singels tot op de bodem afgesnoeid en tot houtsnippers verwerkt. Evenzo in Natura 2000 gebied Willinks Weust. 

Willinks Weust

In de Slangenburg is een oude beekbegeleidende bosstrook verwijderd. Besef hierbij dat SBB als 100% aandeelhouder van Energiehout BV contractueel gebonden is aan de levering van biomassa.

Een nieuw verdienmodel is compensatie natuur combineren met bouw en energieopwekking. Hoe listig om de weerstand tegen windmolenparken te pareren door er een paar bomen te planten en te verkopen als nieuwe natuur.

Men zet in op een toename van landschapselementen waarbij het economische nut voorop staat. Dus geen behoud van eeuwenoude houtsingels als cultureel erfgoed maar bijvoorbeeld een groene schaamlap om een solarpark. Daken en industrieterreinen blijven onbenut.

De beloofde 37000 ha nieuw bos lijkt te gaan bestaan uit trieste jonge aanplant tussen de windmolens die het niet gaat redden bij toenemende droogte en zonder de ondersteuning van een robuuste bosbiotoop. Ondertussen gaat de kap in de bestaande bossen gewoon door. Men schijnt zich niet te realiseren dat het decennia duurt voor jonge aanplant een volwassen bos kan vervangen.

Na breed gedragen kritiek op het huidige bosbeleid hadden natuurorganisaties hun hoop gevestigd op de nieuwe bossen strategie. Echter wordt de ecologische- en landschappelijke waarde van onze bossen andermaal ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Het wordt tijd dat onze regering de urgentie gaat inzien van de situatie waarin onze leefomgeving zich bevindt en concrete maatregelen gaat nemen. Te beginnen met het behoud van onze bossen als volwaardige natuur.

Met vriendelijke groeten,

Comité Matiging Kapbeleid Slangenburg