woensdag 26 december 2018

Stand van bomenzaken in de Achterhoekse gemeenten per december 2018

Korte stand van zaken 2018:

Door de bijzonder droge en hete zomer zou je verwachten en hopen dat het belang van bomen inmiddels wat meer zou zijn doorgedrongen; de schaduwwerking, het vasthouden van water, en niet in de laatste plaats het opslaan van CO2.
Daar blijkt echter nog veel te winnen…



Het afgelopen jaar stond zeer regelmatig in het teken van oneigenlijk toegeëigende gronden van houtwallen en singels.
De gemeente Berkelland ging voorop in het eindelijk handhaven van dit fenomeen “landjepik”, dat intussen al heeft geleid tot het verdwijnen van zo’n 70% van dit specifiek Achterhoekse cultuurhistorische en beeldbepalende landschap van houtwallen en singels.
Wij vroegen de overige Achterhoekse gemeenten hoe men daar omging met de handhaving op dit gebied; hierbij het overzicht van de reacties: https://bomenachterhoek.blogspot.com/search?q=landjepik

Echter ging het in 2018 vooral om de zeer verontrustende groeiende kaphonger van de natuurbeheersorganisaties; n.b. gestimuleerd door enorme bedragen aan overheidssubsidie vanwege het Klimaatakkoord, waardoor hele bospercelen op landgoederen werden en worden versnipperd om als biomassa te worden verbrand. (Niet alleen in productiebossen).
Dit wordt dus gestimuleerd door de overheid, want “we moeten van de kolencentrales af”. Inmiddels is al duidelijk gebleken dat houtverbranding nog veel vervuilender is dan kolen!

Bij het http://www.bomenkapmeldpunt.nl van ons bestuurslid Eva Vosdingh Bessem komen met groeiende regelmaat uit het hele land meldingen binnen over rigoureuze kaalkap voor dit doel.
Deze meldingen betreffen vooral Staatsbosbeheer (SBB). SBB levert jaarlijks 100.000 ton houtsnippers alleen al aan de biomassa centrale in Purmerend voor de stadsverwarming. Overigens laten Natuurmonumenten en sommige Landschappen zich hierin ook niet geheel onbetuigd.
In dit kader heeft Eva zojuist ook een meldpunt voor biomassa gebouwd en gelanceerd: www.biomassa-alarmcentrale.nl, met veel informatie over onderzoeken en feiten m.b.t. de realiteit rondom de biomassaverbranding.

Als dit op de huidige wijze doorgaat is inmiddels al berekend dat jaarlijks een bos ter grootte van de Veluwe wordt opgestookt.
Bovendien blijft de herplant/ compensatie hierbij schromelijk achter!
Omdat wij, en velen met ons, ons ernstig zorgen maken over deze toenemende landelijke bomenkap, die nog wordt aangewakkerd door de diverse EU-subsidies, met zeer schadelijke gevolgen voor Natuur & Milieu, zijn wij in deze materie gedoken en kwamen tot de conclusie dat e.e.a. hier niet klopt.
Daarom zonden wij op 22 november de volgende brandbrief aan het Europees Parlement, mede ondertekend door 17 belangenorganisaties door heel Nederland: https://bomenachterhoek.blogspot.com/2018/11/brief-aan-het-europees-parlement-betr.html.

Echter zelfs Groen Links is akkoord gegaan met deze houtverbranding en ook de milieuorganisaties hebben het Klimaatakkoord aldus ondertekend. Die laatste hebben daar nu spijt van, maar de trein is in gang gezet en Den Haag reageert niet, ondanks de vele waarschuwingen.
Vandaar onze open brief hierover d.d. 30 november, mede ondertekend door 16 bomen- en milieuorganisaties, aan @Jesse Klaver. Zie:  https://bomenachterhoek.blogspot.com/2018/11/erbestaat-verwarring-in-ons-land-over.html. (Jesse heeft overigens nog niet gereageerd).

Ons “Bomennetwerk” heeft zich (mede door het voorgaande) in 2018 aanzienlijk uitgebreid, inmiddels hebben wij contacten door het hele land, behalve in Zeeland en Limburg.
Gezamenlijk zijn we dus actief bezig.
O.a. zoals met brieven aan het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de Provincies inzake behoud van de bomen langs de provinciale N-wegen.
De media legden hardnekkig en onterecht de nadruk op het feit dat deze bomen de reden waren van de onveiligheid van de N-wegen.
Deze brief werd mede-ondertekend door 20 andere belangenorganisaties. Zie:
Dat resulteerde in een interview op TV Gelderland met onze voorzitter Jaap Cannegieter en tevens in een uitnodiging van het Ministerie, waar Jaap optrad namens onze Stichting en deze 20 andere bomen- en milieu organisaties, tezamen met Gerdy Verschuur (TU Delft) en afgevaardigden van de landelijke Bomenstichting.
Deanneke Steenbeek, een betrokken inwoner begon hiervoor een petitie: “Bomen langs N-wegen moeten blijven!”, die een dikke 46.000 handtekeningen opleverde!
Zij bood deze petitie op 25 september aan aan Minister Cora van Nieuwenhuizen, tesamen met vertegenwoordigers vanuit ons Bomennetwerk.

Onze contacten met de Provincie:
We waren dit jaar met de Provincie in overleg over de kap van bomen en herplant m.b.t. de herinrichting ter bevordering van de veiligheid van de N-wegen:
·         N319   tracé Warnsveld – Vorden: hier zouden 500 bomen moeten verdwijnen. Gezamenlijk met afgevaardigden Provincie hier de bomensituatie bomen bekeken en uiteindelijk konden 498 bomen behouden blijven!!
·         N319   tracé Ruurlo-Groenlo: hier werd wel erg vaak “de veiligheidskaart” gespeeld.. Loopt nog.
·         N346   Rondweg Lochem; goed overleg; ruime herplant. Dit plan houdt dermate ingrijpende aanpassingen in, met een nieuwe brug op een andere plek over het Twente Kanaal (zowel afgravingen als grond-opbouw voor talud brug), dat we vrijwel geen bomen konden behouden. Loopt voorlopig nog.
·         N348   tracé Eefde – Deventer m.b.t. herinrichting kruisingen Quatre Bras en Jodendijk: veel van onze in 2016 gegeven adviezen van zijn hier meegenomen. Helaas konden wij vanwege wegverbreding een vijftal prachtige grote eiken, waarvan 1 monumentaal, niet behouden..
·         N825   tracé Lochem – Borculo: vanwege herinrichting vanaf hm paal 0.7 tot 2.0 wordt flinke rij eiken aan de zuidzijde en ter hoogte van de Broeksteeg aan de noordzijde helaas gekapt. Een rij eiken aan de noordzijde t/o kruising Wengersteeg, die de landschapsarchitect wilde kappen, hebben we wel kunnen behouden. 




Gemeenten:
Aalten:
De gemeente heeft 2 kapitale, gezonde eiken gekapt zonder dat te melden aan de Provincie. Vanwege opgedrukt asfalt zouden ze een gevaar opleveren voor het verkeer. Als dat al een reden is om bomen langs wegen te kappen, zullen er nog veel volgen en wordt het coulisselandschap nog meer aangetast. Wat betreft risico voor het verkeer, is een abrupte overgang van asfalt naar berm van enkele centimeters een veel groter probleem. Die gevaarlijke randen komen op veel plaatsen in de gemeente voor.
In deze tijd van klimaatverandering moet men juist bomen die veel CO2 vastleggen, behouden. Daarom zal er een ruime, CO2-neutrale compensatie moeten plaatsvinden.
Dit is onlangs ook duidelijk gemaakt in een overleg tussen de BSA, de nieuwe wethouder en drie ambtenaren. 
In het overleg is tevens gesproken over het algemene groenbeleid van de gemeente, het kap- en snoeibeleid en het fenomeen "landjepik".
Er zijn afspraken gemaakt om 1 à 2 keer per jaar een overleg te plannen en de gemeente zal in de gemeenterubriek in het huis-aan-huis blad regelmatig iets schrijven over het belang van groen en waarom werkzaamheden uitgevoerd worden. 

Berkelland:
De gemeente Berkelland ging voorop in het eindelijk handhaven van het fenomeen “landjepik”, dat intussen al heeft geleid tot het verdwijnen van zo’n 70% van dit specifiek Achterhoekse cultuurhistorische en beeldbepalende landschap van houtwallen en singels. (Overigens ook elders in ons land).
Berkelland is in dit kader nu door het ministerie aangewezen als pilotgemeente; als voorbeeld voor de vele andere gemeenten waar ditzelfde probleem zich voordoet.

Bronckhorst:
Met de nieuwe coalitie van GBB, VVD en GroenLinks gaat het hier weer meer de groene kant op, na de jarenlange helaas schadelijke invloed van het CDA.
Blijft wel het gegeven dat in 2017, met het door de raad aangenomen nieuwe Bomenbeleidsplan (er nog snel even doorgejast door CDA wethouder Seesing), 60.000 “basisbomen” vogelvrij werden verklaard. “Een basisboom is niet als markant of als belangrijke boomstructuur aangemerkt”.
Dat betekent dus dat 90% van de bomen in deze gemeente als basisboom is aangemerkt. En dan hebben we het nog niet over bomen van particulieren..
Focus ligt op aanpak van groen in de dorpen, hoewel het meeste groen in het buitengebied ligt.
In elk geval heeft deze gemeente wel een grote groep aan “Groenmensen” in dienst, dus dat is hoopvol.

Doetinchem:
Grote c.q. bijzondere projecten:
·         1 ha nieuw bosplantsoen in 2018 aangeplant in Knapperslag door Buur maakt Natuur.
·         Engie, 130 nieuwe bomen langs de Terborgseweg na reconstructie, afronden in 2019.
·         1 ha Nieuw bosplantsoen Oude Rozengaardseweg, compensatie voor nieuwbouw in een Ecologische Verbindingszone (EVZ).
·         Voor aanleg ecoduct over de A18 (verbinding Montferland en Slangenburg) zijn helaas 32 bomen gekapt, worden wel gecompenseerd, maar het eindresultaat is natuurlijk zeer welkom voor de ontwikkeling van de natuur en bewegingen van wild.
·         De realisatie van de ECO-zone (compensatie voor Brede School Noorderlicht Bezelhorst waarvoor 73 kapvergunning-plichtige bomen werden gekapt en meerdere kleinere bomen en struiken verdwenen zijn) blijft zeer moeizaam. Na drie jaar pas € 35.000 (van de voor herplant beschikbaar gestelde € 250.000!) geïnvesteerd in vooral niet groene zaken.
De plannen zijn goed en akkoord maar de uitvoering wordt voortdurend vertraagd zo lijkt het.
·         Project school IJzevoorde: met bewoners en andere belanghebbenden hebben we de plannen voor de kap van alle vijf daar aanwezige beeldbepalende paardenkastanjes op het schoolplein weten te voorkomen. Drie bomen hebben we kunnen inpassen in het plan!  

Lochem:
Ook deze gemeente is met een nieuwe coalitie GB, GroenLinks en VVD weer wat positiever komen te staan t.o.v. bomen en groen.
De kap van de geplande 660 laanbomen per jaar moest dit jaar worden stilgelegd, wegens misrekening van geraamde kosten.
Zie: https://bomenachterhoek.blogspot.com/2017/09/reactie-bomenstichting-achterhoekbsa-op.html

Tevens liet de kwaliteit van de herplant zeer te wensen over.
Zo ook het adequaat informeren van omwonenden/ dorpsraden.
Een nieuwe Groen Links wethouder heeft nu de bomen in portefeuille. Binnenkort hernieuwde kennismaking.
We hopen dat hiermee het vertrouwen in deze gemeente ook weer wat kan herstellen.

Montferland: Alweer een aantal jaren geleden heeft deze gemeente alle bomen tot een omtrek van groter dan 2.50m kapvergunningvrij verklaard.
Dat heeft toch nog tot verlies van een paar monumentale bomen geleid.
Ook kregen wij meldingen vanuit een woonbuurt in Beek, waar bewoners werden overvallen met een brief van de gemeente dat “de volgende week de bomen in hun straat zouden worden gekapt”. Deze moesten worden verwijderd vanwege "overlast"..



Binnenkort maken wij kennis met een nieuwe beleidsadviseur Groen.

Oost Gelre:
Zoals bekend is onze voorzitter Jaap Cannegieter ook voorzitter van de Bomenwacht in Oost Gelre. Deze vergadert 6 x per jaar en is frequent in overleg met de gemeente.
Deze samenwerking, ook in projecten, werpt langzaam maar gestaag haar vruchten af.
Er zijn veel dossiers waar de Bomenwacht bovenop zit. Zo wordt bij renovaties en nieuwbouw in de betreffende straten steeds vaker rekening gehouden met de bestaande bomen, maar toch af en toe lijkt het 'grijs" het weer te winnen van het "groen". 
Onlangs vond een goed overleg plaats met VVD wethouder Rob Porskamp, die naar onze indruk redelijk positief staat t.o.v. milieuzaken.
In Groenlo is een prachtige natuurspeelplek in het Stadspark aangelegd: het spelen en klimmen in bomen en een boomtoren staat hier centraal voor kinderen. Komend voorjaar wordt er voor ruim €15.000,- aan planten en bomen omheen geplaatst.
In de gemeenteraad is helaas een motie van partij OOG voor een biodiversiteitsherstelplan afgewezen door de CDA-VVD-coalitie.
Actiepunten: duurzame plantplekken voor nieuwe bomen, ruime herplant na kappen, aanwijzen van nieuwe, kleine natuurmonumenten in het buitengebied i.s.m. de Monumentencommissie, stresstest/meer groen in het stedelijk gebied etc.  
Het blijft echter helaas moeizaam om tijdig door de gemeente betrokken te worden bij nieuwe plannen.
De aanleg van de nieuwe N18 heeft tot een behoorlijke kaalslag geleid maar Rijkswaterstaat had inmiddels vele honderden nieuwe bomen herplant.
Helaas hebben veel van deze nieuwe bomen de droge zomer niet overleefd; dus zal opnieuw herplant moeten plaatsvinden.

Oude IJsselstreek:
De nieuwe coalitie van Lokaal Belang en CDA heeft een nieuwe wethouder, die haar bereidheid heeft geuit om tot een betere samenwerking te komen.
Ook heeft de gemeente een adviseur Natuur en Landschap aangesteld, die 3 à 4 keer per jaar een overleg zal plannen met de BSA en belangengroep “Groen Licht”. (V/H “Kappen Nou”).
Oude IJsselstreek is bezig met het opstellen van bomenbeleid en heeft een bezoek aan gemeente Berkelland gebracht om daar de aanpak m.b.t. landjepik en handhaving illegale kap te bekijken.
Want handhaving is hier inderdaad hard nodig. Tot nu toe gaf OIJ hieraan geen prioriteit. As. maart is het bijv. zelfs al drie jaar(!) geleden dat wij deze gemeente verzochten om handhaving m.b.t. een grove vernieling van een ca 200 m lange en 7 m. brede cultuurhistorische houtwal aan de Kersendijk in Westendorp i.h.k.v. het “aanboeren”.
Ondanks ons vele malen aandringen om reactie wil dit maar niet vlotten.

De illegaal afgegraven houtwal (steilrand) aan de Kersendijk in Westendorp.


Winterswijk:
In november 2017 heeft het college van B&W een nieuw beheerplan 2017-2031 voor de laanbomen vastgesteld. Doel is om structureler onderhoud te kunnen plegen en aftakelende lanen geheel of gefaseerd te kunnen vervangen. Hier zijn jaarlijks middelen voor beschikbaar.
Dit plan is met de BSA besproken. Ook hebben wij de 12 projecten m.b.t. de eerste wegen/lanen, die deze winter zullen worden uitgevoerd, toegestuurd gekregen.
Op kaarten is aangegeven welke bomen gekapt gaan worden en welke er geplant zullen worden.
Deze gemeente volgt nauwgezet of aan na kap opgelegde herplantplicht wordt voldaan.