Van een bewoner in het buitengebied van de gemeente Bronckhorst kregen wij kopie van zijn brief aan de Raad van de gemeente Bronckhorst m.b.t het bomenbeleidsplan.
15 maart 2017
Beste
Raadsleden,
Vanmorgen
zag ik via internet de behandeling van het bomenbeleidsplan in
de commissievergadering van gisteravond.
Door
een aantal commissieleden werden
goede vragen gesteld en ik vond het verhaal van de heer Remerie
sterk en erg goed onderbouwd. (Zie http://bit.ly/2mO3Wqc)
Ik
merk dat er kennis ontbreekt bij beleidsbepalers en dat er aan
bewustwording nog veel moet gebeuren. Daarom wijd ik er ook nog
maar een mail aan.
Individueel
of geheel
Een
groot gedeelte ging over markante en individuele bomen, maar wat de
heer Remerie ook betoogde, is dat er vooral gekeken moet
worden naar het geheel. Het is een ecosysteem. Als je een
onderdeeltje verwijdert, heeft het gevolgen voor het systeem. Het
systeem is gebaat bij een zo hoog mogelijke biodiversiteit. Behalve
door de Bomenstichting Achterhoek ingebracht tijdens de
klankbordgroepvergaderingen, kwam dit
echter bij
niemand ter sprake.
Diversiteit
van landschap is aardig, maar daarbinnen is er onvoldoende
diversiteit. En het aantal bomen zal daarnaast zeker
verminderen door de schaalvergroting en verkaveling van gronden. Dat
gebeurt al dagelijks.
Als het
bomenbeleidsplan wordt vastgesteld heeft dat grote gevolgen voor het
ecosysteem, dat overigens inmiddels al vrij zwak is door de
ontwikkeling van het landschap van de afgelopen eeuw.
Daarbij
moet er ook aandacht zijn voor structuren en het verbinden van
natuurterreinen. Hoe klein ze ook zijn, ze worden individueel sterker
door ze te verbinden.
En
zoals mevrouw Ter Braak wijs opmerkte: "Kwantiteit is ook een
kwaliteit". We kunnen wel kijken naar soorten, maar veel bomen
maken een bos en dat heeft een andere belevingswaarde en ecologische
waarde dan een solitaire boom. Kortom het één sluit het ander niet
uit en dat is juist wat men wil in het beleidsplan. Uitsluiten. Een
soort vreemde bomendiscriminatie.
Het
Bomenbeleidsplan wordt intussen allang uitgevoerd
Vorig
jaar zijn in de Meuhoek essen verplaatst die er al een jaar of 15
stonden en vervangen door elzen. Het landschap wordt er nou niet
bepaald afwisselender van en de biodiversiteit armer. De els is
blijkbaar belangrijker dan de es en ik snap helemaal waarom het
Bomenbeleidsplan in razend tempo moet worden doorgedrukt. Om dit
allemaal op grote schaal mogelijk te maken, ook voor grote bomen die
dan niet binnen een bepaald landschapsbeeld "horen".
Clubs
als 't Onderholt en StAM hebben een grote
subsidiepotjes-afhankelijkheid en raakvlakken met de gemeente.
Daarnaast drukken ze wel een belangrijke stempel op het beleid, door
stemrecht te krijgen in de klankbordgroep. Tegenstemmen van de
Vereniging Bomenbelang Bronckhorst(BBB) en de Bomenstichting
Achterhoek met een grote achterban uit de samenleving zouden zwaarder
moeten wegen, zoals de voorzitter van de BBB, dhr. Van der Jagt
terecht opmerkte.
Afgelopen
week zijn gezonde, grote bomen gekapt die ruimte moesten maken voor
elzen in de Meuhoek. Jammer voor de biodiversiteit en de ecologische
waarde van deze oude bomen. En dit notabene in een Ecologische
VerbindingsZone die in de jaren '60 is aangelegd en eind jaren '90
tijdens de ruilverkaveling Halle-Wolfersveen is uitgebreid en
aangemerkt als EVZ met een bijzondere verplichting, door deze in
stand te houden. Dat versta ik ook onder de diversiteit. Dit moet in
de toekomst voorkomen worden, maar zal door het vaststellen van het
bomenbeleidsplan alleen maar vaker voorkomen.
Onderhoud
Een
deel van deze zone (4500 m2) is in mijn bezit en ik beheer het daar
ook volgens oude afspraken, zonder grote onderhoudsingrepen toe te
passen, zoals het vellen van houtopstanden.
En zonder 1 cent subsidie omdat ik
een principieel standpunt heb, dat een landbouwer een bepaald
percentage van zijn grond als natuurterrein moet hebben ingericht als
compensatie. Maar dat is een landelijke discussie.
Het
vellen van houtopstanden gebeurt steeds vaker enis funest voor het
ecosysteem. Je krijgt immers geen oud en dood hout wanneer je om de
10 jaar een houtsingel compleet afzet. Ook over de wijze van
onderhoud was er te weinig aandacht, vond ik. Bovendien krijg je
steeds minder markante bomen als je continu vervangt en verjongt.
Door
Wilfried Berendsen van ‘t Onderholt werd gezegd dat het afzetten
van hout goed is voor vogels, maar dat is niet helemaal waar. Het is
voor vogels namelijk belangrijk om oud hout en dood hout ter
beschikking te hebben voor voedsel (larven, insecten). Het best is
een gevarieerd landschap van jong, oud en dood hout.
Het
afzetten van houtopstanden kan wel verantwoord, maar dan moeten er
overstaanders blijven en genoeg oud hout in de buurt staan. Ook geen
grote oppervlakten in één keer afzetten, zodat je van een hoog
voedselaanbod naar nul gaat.
Logica
van vervanging van bomen
In
een landschap als de Meuhoek komen wilgen en essen altijd al voor en
je vindt ze terug in de oude structuren. Ik heb een aantal wilgen en
essen langs een oude akker die rond de 70 jaar oud zijn. Een wilg is
aan het einde van zijn latijn en die laat ik afsterven. Er zit een
specht in. Als ik mijn perceel verkoop, is de kans groot dat deze
oude bomen gekapt zullen worden.
Een
deskundige heeft vrijdag gekeken naar de bodemkaart van de Meuhoek.
Daar heb je al 3 bodemsoorten op 1 km2 waar van nature tientallen
verschillende boomsoorten voorkomen. Als je de bouwvoor verwijderd,
slaat het vanzelf op. Als ik dan zie welke soorten er maar voor terug
mogen komen volgens het bomenbeleidsplan, dan is dat een verarming en
in het geheel geen vergroting van biodiversiteit zoals wethouder
Seesing beweerde in de commissievergadering. Hij verwarde het aantal
diverse gebieden, maar dat heeft niks met biodiversiteit te maken.
Hoe
verder? Samenwerken en kennis delen om zo tot nieuw beleid komen
Elke
gemeente in de Achterhoek kampt met dezelfde problemen op dit gebied
en samenwerking zou ik aanbevelen. Ik zou me voor kunnen stellen
dat groene handhaving ook straks regionaal door de
Omgevingsdienst uitgevoerd gaat worden. Als het beleid dan wordt
afgestemd met andere plattelandsgemeenten in de regio, is dat een
verbeteringsslag qua efficiency en kwaliteit.
Als
ik een aantal gemeenten in de Achterhoekvergelijk, dan komt
Berkelland goed uit de bus qua doelstellingen op het gebied van
biodiversiteit en ecologisch beheer en kan zij als voorbeeld dienen
en dat wil ze ook. Berkelland heeft 90 ha aan gronden die door
particulieren en boeren in gebruik zijn genomen. Te goeder trouw of
te kwader trouw. O.a. wegbermen en bosranden. 60 ha hiervan kan
zonder al teveel juridische procedures terug worden genomen omdat
verjaring in deze gevallen niet van toepassing is. Deze 60 ha gaat de
gemeente ecologisch beheren.
Wethouder Seesing
zei dat men in Bronckhorst nog niet toe was aan op een visie op
ecologie/biodiversiteit, maar het zou goed zijn als het in
een keer worden meegenomen. Neem bijvoorbeeld de tijd voor
een kwalitatief hoogstaand rapport en schakel deskundigen in die het
geheel in ogenschouw nemen.
Ik
heb begrepen dat er binnenkort ambtelijk overleg gevoerd gaat worden
op dit terrein tussen de Achterhoekse gemeenten waarin onder meer het
beleid van Berkelland ter sprake komt als blauwdruk voor de
Achterhoek. Dat houdt ook in het vastleggen van groenstructuren in
bestemmingsplannen en deze te beschermen door te handhaven.
Berkelland
heeft 70 handhavingszaken lopen op groen. Dat is enorm veel en geen
leuke opdracht, maar door duidelijk grenzen te stellen stel je een
voorbeeld en voorkom je dergelijke aantallen in de toekomst. Het
spreekt zich namelijk rond.
Goede
beleidsvaststelling en communicatie waaraan onderhoud moet worden
voldoen is belangrijk. Bijvoorbeeld dat het afzetten van
houtopstanden alleen mogelijk is met behoud van overstaanders en
voldoende afwisseling van oud en jong. Takken en dood hout laten
liggen. Voor Staatsbosbeheer is dat zelfs een afspraak met de
aannemer. Die moet dode bomen laten staan en dood hout laten liggen.
Volgens mij is een vergunningplicht voor onderhoud niet nodig
maar als je maar communiceert dat er gecontroleerd kan gaan worden na
een melding of toevallige constatering van verkeerd onderhoud en dat
er dan afspraken gemaakt kunnen worden voor herstel en herplant.
Samenvattend
zou ik graag willen zien dat u zich buigt over de volgende punten:
1.
Het opnemen van beleid voor het ecologisch verantwoord onderhoud
van bomen en houtopstanden, als onderdeel van het bomenbeleidsplan
(dit hoort niet in een uitvoeringsplan, maar is beleid);
2.
Samenwerken met naastgelegen gemeenten en afstemmen beleid.
Op dit moment mag een berk in de ene gemeente niet zonder
vergunning worden gekapt, en 50 m. verderop mag het wel.
3.
Het idee van een beperkt aantal soorten bomen per landschapstype
loslaten;
4.
Het inschakelen van kennis op breed gebied. Niet alleen bomenkennis,
maar ook op zijn minst een ecoloog inschakelen. Deze keer was het
vooral de inzet van hobbyisten, lobbyisten en belanghebbenden;
5.
Versterken van landschapselementen en natuurterreinen door deze te
verbinden en de biodiversiteit te verhogen. Hierbij moeten
landgoedeigenaren die een goed onderbouwd plan hebben en deze met
eigen geld willen bekostigen, worden gesteund door de gemeente en
niet tegengewerkt.
Ik
wens u veel wijsheid toe en hoop dat de raad dit bomenbeleidsplan van
tafel veegt.
Met
vriendelijke groet,
René
Tuenter
Varsseveldseweg
7A
7025
DW Halle
(o.a.
bevlogen natuurliefhebber, landbouwer en eigenaar klein natuurterrein
en in die zin een betrokkene).
