zondag 23 maart 2025

De realiteit van Staatsbosbeheer

In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw legde Staatsbosbeheer de nadruk op recreatie en natuur, maar sinds een aantal jaren is ook de productiekant weer meer in de belangstelling komen te staan. “We zijn weer wat meer richting onze genen en ontstaansgeschiedenis gegaan”, zegt Hekhuis, afdelingshoofd Beheer en Productie van Staatsbosbeheer in 2019 op Nieuwsplatform De Bosbouw. 

De gevolgen van deze ommezwaai kunnen we met eigen ogen aanschouwen op landgoed Slangenburg. Met uitzondering van een aantal hectare rond het kasteel is Staatsbosbeheer bezig de Slangenburg om te vormen tot een productiebos. Dit betekent kaalkapvlaktes,  jonge aanplant in kokers, oranje gestipte bomen, aanplant van exotische naaldbomen zonder meerwaarde voor de biodiversiteit en het verdwijnen van oude bomen. Een zielloos bos van weinig ecologische- en belevingswaarde. 

Het hout uit de Slangenburg wordt deels geëxporteerd naar België waar het verwerkt wordt tot spaanplaat voor Ikea. Een groot deel wordt verwerkt tot biomassa waarvan de verbranding vervuilender is dan de stook van steenkolen. Dit zijn geen overgebleven takjes en bladeren van duurzaam gekapte bomen zoals Staatsbosbeheer ons wil doen geloven. Dit zijn hele bomen die niet geschikt zijn als rondhout.

Uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer van 2 december 2022 naar het functioneren van Staatsbosbeheer blijkt dat de hoeveelheid geoogste biomassa sinds 2012 verdrievoudigd is en dat die hoeveelheid biomassa additioneel is op de gemiddelde oogst van 300.000 m3 rondhout per jaar.  

Er is een goed onderbouwd onderzoeksrapport verschenen over de biomassalobby en de belangenverstrengeling van Staatsbosbeheer.

https://klimaatcoalitie.org/biomassalobby-en-bomenkap-belangenverstrengeling-politiek-en-directeuren-staatsbosbeheer

Het is een lijvig rapport maar het loont al om de samenvatting te lezen.

Medewerkers van Staatsbosbeheer hebben met toestemming van de overheid biomassa BV’s (Energiehout BV en Bio Enerco BV) opgericht om het hout dat Staatsbosbeheer levert te verkopen als houtige biomassa voor biomassacentrales. De directeuren van deze BV’s werden geleverd door Staatsbosbeheer, die tevens vele nevenfuncties hebben bij organisaties die een financieel belang hebben in de biomassasector.

Staatsbosbeheer kapt onze bossen o.a. voor biomassaproductie die verstookt wordt in de biomassacentrales waarbij meer CO2 vrijkomt dan bij de stook van kolen. Staatsbosbeheer ontvangt naast de inkomsten voor hout en biomassa ook SNL subsidies voor het kappen van bos. Opa en oma mogen vervolgens een nieuwe boom betalen via stichting Buitenfonds en de (klein)kinderen mogen die nieuwe boom aanplanten via stichting Nationale Boomfeestdag. Staatsbosbeheer krijgt daarvoor via stichting Nationale Koolstofmarkt tegen betaling via stichting Buitenfonds CO2-compensatiecertificaten voor het aanplanten van die nieuwe boom.

Het is van groot belang om dit rapport onder de aandacht te brengen van zoveel mogelijk mensen en zo de ware agenda van Staatsbosbeheer onthullen. Verzet vanuit de samenleving is nodig om het tij te keren. Alleen op die manier kunnen wij de Nederlandse bossen beschermen. Voor elke boom die gekapt wordt maken de meeste van ons niet meer mee dat deze vervangen is door een volwassen exemplaar.

Er is geen tijd te verliezen..

Met vriendelijke groeten,

Comité Matiging Kapbeleid Slangenburg