In de Slangenburgh Boode van
afgelopen juni kondigt Staatsbosbeheer (SBB) opnieuw
ingrijpende kapactiviteiten aan op landgoed Slangenburg:
“Met de uitvoering van het kap-
en verjongingsplan wordt gewerkt aan een gezond en duurzaam bos voor
nu en de verre toekomst. Om dat te bereiken moet er een goede
leeftijdsopbouw zijn en die ontbreekt nu op de Slangenburg. Om op het
landgoed deze balans in evenwicht te brengen, is
ervoor gekozen om de komende jaren per jaar 4 à 5 ha kaalkap te
maken”..
Dat zijn 8 tot 10 voetbalvelden per jaar!
Hiervan zal slechts een kwart opnieuw worden aangeplant. Kaalkap echter tast het bosmicroklimaat inclusief bodemvruchtbaarheid grondig aan en vernietigt schuilplekken voor het wild. Deze methode wordt door de Koninklijke Nederlandse Bosbouw Vereniging met grote terughoudendheid betracht (Gepubliceerd op 4 juli: http://www.knbv.nl/artikelen/kaalkap-bezint-eer-ge-begint/).
Slangenburgh Boode juni 2016
(Klik op afbeelding voor vergroting)
|
Vorig
jaar augustus besteedden wij aandacht aan de op dat moment o.i. al
buitensporige aantallen bomen die SBB kapte op Slangenburg:
http://bomenachterhoek.blogspot.nl/2015/08/kap-landgoed-slangenburg.html
Bij
navraag over de natuurdoelen die SBB hiermee zou nastreven bleek tot
onze verbazing geen beleidsplan aanwezig te zijn te zijn; wèl een
kap- en verjongingsplan. Ook, in tegenstelling tot andere
natuurorganisaties, blijkt er voor SBB een ontheffing van
meldingsplicht i.h.k.v. de Boswet te bestaan; men kan "aan het
einde van het jaar volstaan met het achteraf indienen van een lijst
waarop alles wat gekapt is vermeld staat". En men "volgt
streng de FSC regels".
Hoe dan ook: linksom of rechtsom, er werd uiteindelijk toch
nog steeds buitensporig
veel gekapt.
Deze "natuurlijke verjonging" betekent geen dure
herplant, maar "de natuur haar gang laten gaan" en zien wat
er aan jonge boompjes opkomt. Na twee jaar zou dat al goed zichtbaar moeten zijn.
2015 |
2015 |
Dat was nog niet zo eenvoudig, want via de Provincie Gelderland werden we hiertoe, na herhaalde verzoeken om reactie, doorverwezen naar de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit / NVWA (ja, die gaat ook over bomenkap..!) die ons vervolgens, ook na herhaalde verzoeken, doorverwees naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland/ RVO, die ons na nog eens een herhaald verzoek dan eindelijk - hoewel gedeeltelijk- informeerde. Dit alles nam een paar maanden in beslag(!) (We hebben in deze bewust voor het e-mail traject gekozen, om te ervaren hoe serieus dit soort vragen wordt genomen). Het ziet er derhalve naar uit dat de overheden het allemaal niet zo goed in beeld hebben..
(Overigens
zegt het feit dat bosbeheer tegenwoordig uitsluitend
onder
"Ondernemen" valt, wel iets over hoe hier in Den Haag
slechts met
economische
insteek
naar
wordt gekeken).
Onze
vragen en de antwoorden hierop waren als volgt:
1.
Waarom heeft SBB, in tegenstelling tot andere vergelijkbare
organisaties, een ontheffing van de meldingsplicht i.h.k.v. de
Boswet?
SBB
heeft een ontheffing van de meldingsplicht vanwege het grote areaal
dat SBB in eigendom heeft (ca. 265.000 ha bos en natuur). Jaarlijks
voert SBB een zeer groot aantal meldingsplichtige activiteiten uit.
Meldingsplicht voor elke activiteit leidt tot zeer hoge
administratieve lasten. Daarom is gekozen voor een jaarlijkse
rapportage in plaats van een meldingsplicht. Naast de jaarlijkse
rapportage is er als gevolg van de ministeriële verantwoordelijkheid
van EZ voor SBB toezicht (goedkeuring begroting, jaarverslagen etc.).
2.
Tevens: “SBB kan zich achteraf kan verantwoorden”; hoe wordt dit
gecontroleerd?
RVO.nl
controleert SBB op basis van de jaarlijkse rapportage. Indien RVO.nl
onrechtmatigheden vermoedt, kan er door de NVWA worden gecontroleerd
en zonodig worden gehandhaafd.
3.
“SBB houdt zich aan de Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer”; hoe
wordt dit gecontroleerd?
Het
hanteren van de Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer door SBB is
vrijwillig. Deze Gedragscode is gerelateerd aan de Flora- en
Faunawet. SBB heeft met het naleven van de Gedragscode vrijstelling
van verbodsbepalingen van de Flora- en Faunawet. Controle en
handhaving vindt plaats door RVO.nl en de NVWA op basis van concrete
meldingen.
4.
“SBB legt zich zwaardere kaders op in vergelijking met de Boswet
m.b.t. de boswerkzaamheden Slangenburg”. Welke zwaardere kaders
zijn dit en hoe worden deze gecontroleerd?
Dit
betreft onderstaande kaders:
.
De FSC-richtlijnen voor duurzaam bosbeheer. Jaarlijks vindt hierop
controle plaats vanuit FSC (wordt uitgevoerd door Control Union).
.
Interne beheerrichtlijnen. Deze worden gemonitord door systematische
inventarisaties t.a.v. bosontwikkeling en natuur (vogels en
vegetatie) en interne kwaliteitsbeoordelingen. Steekproefsgewijs
worden de interne kwaliteitsbeoordelingen getoetst door externe
audits.
.
Daarnaast heeft Staatsbosbeheer een externe bosbeheercommissie die
gevraagd en ongevraagd adviseert over het bosbeheer.
Ondanks genoemde goede bedoelingen van SBB kunnen wij ons ook met deze
toelichting toch niet aan de indruk onttrekken dat hier nog steeds
voor een deel sprake is van de spreekwoordelijke “Slager Eigen
Vlees” keuring.
SBB
verzekerde ons per mail dat "er jaarlijks nooit meer gekapt
wordt dan er groeit" en "het beleid niet is veranderd sinds
SBB minder wordt ondersteund door de overheid".
Echter,
navraag bij diverse Tweede Kamerleden leverde uiteindelijk unaniem
deze reactie op: “Door de radicale natuurbezuinigingen onder Rutte 1 (die grotendeels zijn
doorgezet door Rutte 2) is de
druk op Staatsbosbeheer veel groter geworden
om
geld te verdienen,
onder
andere uit bomenkap".
Wij
zonden deze bevindingen aan SBB op 18 januari jl., waarop wij echter geen
reactie mochten ontvangen.
(Gelderlander 16 09 2015) |
Afgelopen
juni kregen wij n.a.v. genoemde publicatie in de Slangenburg Boode opnieuw meldingen dat SBB de
komende jaren nog meer gaat kappen: 4 à 5 ha per jaar.
Het
artikel sluit af met de optimistische opmerking: ”Kijk
en bewonder wat er over twee jaar staat”.
Echter
deze “natuurlijke verjonging”
is inmiddels wel achterhaald; het gedeelte dat in 2014 werd gekapt,
zou nu na twee jaar dus alweer nieuwe aanwas moeten laten zien om te
bewonderen. Hier is echter vooral slechts sprake van aanwas van
braamstruiken..
Lovinkweg: 2 jaar geleden gekapt, nu overwoekerd door braamstruiken. |
De
groeiende aantallen van bomenkap van de laatste jaren zorgt er voor
dat ook SBB op deze wijze hard meewerkt aan het verdwijnen van
natuur door de commerciële zaag. Mèt de bomen verdwijnt ook de
habitat van veel flora en fauna. (Op
de
site Waarnemingen.nl vindt u bij de Slangenburg een uitgebreide soortenlijst: http://waarneming.nl/gebied/view/16165).
Opnieuw
maakten wij onze zorgen over
deze
plannen kenbaar
bij SBB, en zonden daarbij nogmaals ons bericht van 18 januari in
de hoop nu wel reactie hierop te ontvangen.
As.
september gaat ons bestuur met SBB om de tafel.
Kap Brunsveldweg 2015 |
Kap Stadse Dijk 2015 |
Kap IJzevoordseweg 2015 |
Vele
omwonenden en andere belanghebbenden maken zich ook ernstig zorgen.
Een initiatiefnemer heeft onder deze betrokkenen een brief
verspreid.
Daarvan
heeft een flink aantal gereageerd, en
men heeft zich verenigd in een buurtcomité.
Voelt
u zich mede betrokken, neemt u dan contact op met Pauline de Vries:
Hierbij
de brief die Pauline heeft verspreid:
Geachte
buurtbewoners,
Graag
vraag ik uw aandacht voor het beleid van Staatsbosbeheer met
betrekking tot Landgoed De Slangenburg, zoals verwoord in de
Slangenburgh-boode van juni 2016.
Na
rigoureuze kapactiviteiten vorig seizoen ligt het in de planning om
de komende jaren 4 à 5 hectare bos kaal te kappen. Dit zijn 8 tot 10
voetbalvelden per jaar! Hiervan
zal slechts een kwart opnieuw worden aangeplant. Gekapte bomen
blijven maanden langs de lanen liggen die semi verhard zullen worden
om toegang te geven aan zwaar transport.
De
Boswet is in 19961 in het leven geroepen om het toch al schaarse
areaal bos in Nederland in stand te houden. Vellingen dienen gemeld
te worden en worden gecontroleerd. Insteek is een evenwichtig beheer
waar houtproductie in balans is met de ecologische- en
landschappelijke waarde van het bos.
Staatsbosbeheer
is vanwege de grootte van zijn areaal vrijgesteld van meldingsplicht.
Zij rapporteren jaarlijks aan het RVO (Rijksdienst voor Ondernemend
Nederland). Bij onregelmatigheden kan er door de NVWA (Nederlandse
Voedsel- en Warenautoriteit) gecontroleerd worden. Het is niet
vanzelfsprekend dat de belangen van flora, fauna en recreanten bij
deze organisaties zwaar wegen.
Lange
tijd voerde Staatsbosbeheer een gematigd uitdunningsbeleid met weinig
kaalkap. Door de hogere bomen te kappen kwam er ruimte voor jongere
bomen die daardoor tot wasdom konden komen. Kaalkap echter tast het
bosmicroklimaat inclusief bodemvruchtbaarheid grondig aan en
vernietigt schuilplekken voor het wild. Deze methode wordt door de
Koninklijke Nederlandse Bosbouw Vereniging met grote terughoudendheid
betracht (artikel gepubliceerd op 4 juli op www.knbv.nl: Kaalkap?
Bezint eer ge begint). Het grootschalig inzetten van kaalkap wekt de
schijn van een korte termijn visie waar duurzaam beheer van groot
belang is.
Vanaf
2011 is door radicale natuurbezuinigingen onder Rutte 1 de subsidie
van Staatsbosbeheer van € 89 miljoen terug gebracht tot € 25,9
miljoen. Het is opvallend dat Staatsbosbeheer sinds die tijd in de
ban is van een landschappelijke verjongingsdrift waaruit het huidige
kapbeleid voortvloeit. Dat
men de korting van € 63,1 miljoen probeert te verzachten door
inkomsten uit houtoogst is begrijpelijk echter onwenselijk en niet in
het algemeen belang.
Het
kost veel tijd om een nieuw bos te realiseren. Zelfs als het bos is
aangeplant kost het zeker 50 jaar voordat er sprake is van echt bos
(aldus
J.C. Boxem, gedeputeerde van de provincie Gelderland in het voorwoord
van de Boswet van Gelderland). De meesten van ons zullen het herstel
van de gekapte percelen niet meer meemaken. In
de komende jaren zullen de boswerkzaamheden van Staatsbosbeheer een
zware wissel trekken op het landgoed en het aanzien van onze
leefomgeving ingrijpend aantasten.
Vorig
jaar is er in de media protest geweest tegen de kap door onder andere
de Bomenstichting Achterhoek. Zij gaan binnenkort weer in gesprek met
Staatsbosbeheer maar hebben juridisch geen mogelijkheden. Een extra
belangengroep zou meer druk kunnen uitoefenen.
Via
deze weg zoek ik daarom draagkracht en medestanders om een
buurtcomité te vormen om met Staatsbosbeheer in gesprek te gaan.
Inzet zal zijn aanpassing van het kapbeleid naar een vorm waarbij het
karakter van landgoed De Slangenburg blijft gewaarborgd.
Graag
hoor ik per mail (pauline.slangenburg@gmail.com) of
schriftelijk: (Varsseveldseweg 271a, 7004HJ Doetinchem) of u het
verzoek voor matiging van het kapbeleid steunt.
Met
vriendelijke groeten,
Pauline
de Vries
................. |