De gemeente Bronckhorst wilde een nieuw bomenbeleid ontwikkelen.

Onder leiding van de door de gemeente Bronckhorst ingehuurde procesbegeleiders Annemieke van Loon (De Bomenconsulent) en Edwin Koot (Ekoo Tree) heeft een projectgroep van deze gemeente een concept bomenbeleidsplan opgesteld. Een tevens door de gemeente ingestelde klankbordgroep (bestaande uit betrokken inwoners en belanghebbenden) mocht meepraten over het plan. De Bomenstichting Achterhoek (BSA) nam in dat kader ook deel aan de klankbordgroep.

“Praat mee over bomen in Bronckhorst: Bronckhorst is een groene gemeente. Bomen hebben hierin een belangrijk aandeel. Bomen geven buurten, landgoederen en landschappen karakter en bepalen mede hoe ons landschap eruit ziet. Oude bomen zijn een levende link naar het verleden. Graag horen we uw mening over de bomen in onze gemeente. Wat vindt u belangrijk, hoe vindt u dat we met onze bomen moeten omgaan, nu en in de toekomst? Praat mee op 6 juli om 19.30 uur in het gemeentehuis”.

“Wat doen we met uw inbreng? Om onze bomen ook in de toekomst gezond en functioneel te houden gaan we aan de slag met een nieuw bomenplan. In dit plan brengen we kwaliteiten en kansen in beeld, om onze kernen mooi te houden en de bomen goed te kunnen onderhouden. Hierover horen we graag de mening van onze inwoners! U kunt zich tijdens deze avond ook aanmelden voor een klankbordgroep, die betrokken blijft bij het maken van ons bomenplan”.

Ten aanzien van het concept plan heeft de BSA de volgende aanvullingen en opmerkingen gemaakt:

Aanvullingen:

1. De Slangenburg zou via het Wolfersveen en ’t Zand met Ruurlo verbonden moeten worden (oude natuurnetwerk vereiste). Dat netwerk loopt tussen Halle en Zelhem door en daarvoor is onlangs een kippenbedrijf annex tuinderij (Tieltjes) gesloopt om ruimte te maken voor de ecologische verbinding.

2. Zowel tussen Halle en Zelhem als ten zuiden van Zelhem en rond Hummelo ligt veel natuurontwikkelingsgebied (felgroene zone op overzichtskaart www.ruimtelijkeplannen.nl van de provincie). Vanuit het bomenbeleidsplan zou afstemming c.q. aansluiting gezocht moeten worden met deze plannen.

Opmerkingen:

• de status van basisbomen (bomen die niet als markant of als belangrijke boomstructuur zijn aangemerkt) is zeer ondermaats (90% van de bomen zijn als basisboom aangemerkt !);
• er zijn te weinig harde criteria gesteld t.a.v. (compenserende) herplant;
• het plan heeft te weinig ambitie;
• de focus ligt op het beschermen van bomen in het natuurnetwerk, terwijl dat gewoon verplicht is!
• het risico bestaat dat bij bezuinigingen en/of andere ambities en prioriteiten (van andere beleidsterreinen) alleen nog boomstructuren en markante bomen behouden blijven en dat basisbomen (90%) grotendeels zullen verdwijnen. Het criterium ‘kwaliteit boven kwantiteit’ kan dit nog verder in de hand werken;
• er wordt o.i. teveel ‘legolandje’ gespeeld, te kunstmatig en te weinig natuurlijke inrichting.

Op deze aanvullingen en opmerkingen hebben wij geen reactie mogen ontvangen…

Wèl werd de klankbordgroep nog plotseling uitgenodigd voor een extra bijeenkomst op 24 januari jl. De gemeente Bronckhorst wilde op de valreep "nog een belangrijke wijziging in het concept aanbrengen". Helaas was de opkomst van de klankbordgroep laag, minder dan de helft kon op zo’n korte termijn aanwezig zijn. Desondanks stelde de gemeente de wijziging als “akkoord door de klankbordgroep” vast. Echter zowel de aanwezige vertegenwoordiging van Vereniging Bomenbelang Bronckhorst als van de Bomenstichting Achterhoek hebben zich van deze instemming onthouden.

De wijziging houdt in dat de gemeente alle basisbomen die niet in 11 genoemde landschapstypen passen (zo’n 60-70% van het totaal aantal van 100.000 bomen) vogelvrij verklaart. Voor hen vervalt hiermee de kapvergunning. Dit staat haaks op eerdere toezeggingen door procesbegeleider Annemiek van Loon dat "ook de basisbomen bescherming zouden blijven genieten".

Uiteindelijk moeten we helaas constateren dat van de inbreng van de klankbordgroepsleden weinig tot niets in het plan is terug te vinden. Met deze op-de-valreep wijziging heeft de gemeente nog sterker de schijn op zich geladen dat alles van te voren al vastlag en dat de klankbordgroep slechts voor de bühne was ingesteld…

Enkele klankbordgroepsleden daargelaten die, wellicht vanwege evt. toekomstige opdrachten (boomkwekers en boomverzorgers, waarvan je kunt afvragen of deelname in deze correct is) hierin wel willen meegaan, hebben andere (deels afwezige) klankbordgroepsleden grote reserves ten aanzien van het plan wat nu voorligt. Daar waar in het conceptplan de status van de basis bomen slechts ondermaats was, zijn deze na de wijziging gewoonweg vogelvrij verklaard. De eerdere toezeggingen van Annemiek van Loon zijn hiermee volledig ongedaan gemaakt door de gemeente.

De gemeente Bronckhorst is qua oppervlak de grootste gemeente in de Achterhoek en heeft in die zin dus ook een grote verantwoordelijkheid om haar groene kapitaal in stand te houden. Grootschalige aantasting van het groene kapitaal, zoals hier gepland, is een grove aantasting van het landschapsschoon en veroorzaakt onomkeerbare schade.

Het wegvallen van de eerder gegeven garanties is des te zorgelijker, omdat de gemeente Bronckhorst een nieuwe manager zou hebben aangesteld die expliciet de opdracht heeft te bezuinigen op het groen onderhoud (waar in de toekomst ook de bomen onder zullen vallen). 
Zo'n grote verantwoordelijkheid in handen van iemand met zo’n opdracht gecombineerd met het wegvallen van de kapvergunning, is vragen om problemen en kan leiden tot de gevreesde grootschalige bomenkap in de gemeente Bronckhorst.

De gemeente wil straks een paar monumentale bomen redden ten koste van 1.000-en 'basisbomen'. Maar één monumentale boom levert uiteraard lang niet dezelfde opnamecapaciteit aan water en fijnstof en ook niet dezelfde hoeveelheid zaden en schuilmogelijkheden voor vogels en dieren etc. dan al deze basisbomen tezamen!

Hoewel de gemeente ons verzekert dat de grootschalige kap van basisbomen gefaseerd gaat plaatsvinden, zijn wij daar vanzelfsprekend zeer ongerust over. De gemeente heeft namelijk haar eerdere garanties op dit punt ook reeds ingetrokken... Bovendien is het straks niet alleen de gemeente die kan kappen waar ze wil, maar ook anderen mogen dat vrij van kapvergunning! Het landschap zal veranderen in nogal wat lege, kale vlaktes met alleen nog een paar jonge boompjes en een enkele markante boom.

Door te kiezen voor de 11 landschapstypen denkt de gemeente een bomenbeleid te hebben geformuleerd. Maar het biedt slechts een rigide structuur, waarbij straks alles wat 'niet past' eruit gebonjourd wordt en overgegaan wordt op een kunstmatig landschapspark. Waar hebben we dat al eerder mis zien gaan? En is dat wat we willen? Er blijft zo nog weinig over om van te genieten en het duurt weer 80-100 jaar voordat jonge bomen weer dezelfde capaciteiten en omvang hebben. Grote, beeldbepalende, vitale bomen (zelfs al zijn het Amerikaanse eiken en zelfs al passen ze misschien niet direct in het landschapstype) kappen omdat ze niet passen of iets duurder in onderhoud zijn, is op grote schaal roofbouw plegen. Het hier en daar herplanten van jonge bomen levert absoluut geen vervanging op het gebied van voedsel en rustplaats voor dieren, aan water- & fijnstof opvang en andere belangrijke ecologische zaken...

Kortom: 
De verantwoordelijke ambtenaar houdt vol dat zij : "veel goede ideeën vanuit de klankbordgroep hebben kunnen opnemen in dit plan". 
Welke ideeën dat dan zijn heeft men echter tot op heden niet duidelijk kunnen maken.

Verantwoordelijk CDA wethouder Seesing beweert zelfs in de lokale media: "Het Bomenbeleidsplan is tot stand gekomen in samenwerking met een enthousiaste klankbordgroep van inwoners en belangenverenigingen"... "Een 'enkeling' kon uiteindelijk helaas niet helemaal instemmen. Met name omdat basisbomen die niet binnen één van de verschillende landschapstypen vallen vrijgesteld worden van kapvergunning". 


Zo worden de Vereniging Bomenbelang en onze Stichting, met een gezamenlijke achterban van zo'n 1600 inwoners van de Achterhoek, door de wethouder ook nog even weggezet als 'enkeling'..